"πως περάσατε, όμορφα;"
"και όταν πηγαίναμε και στις χελώνες, πολύ όμορφα"
"κι όταν γυρίζατε."
"όχι, όχι όταν γυρίζαμε"
"γιατί, τσακωθήκατε με τη Δήμητρα;"
"δεν κάθησα με τη Δήμητρα"
"γιατί δεν καθήσατε μαζί;"
"δεν ξέρω. η κυρία Μίνα μας έβαλε χωριστά"
"εσάς μόνο ή όλα τα παιδιά;"
"έβαλε ένα παιδί από τη δική μας τάξη, μ' ένα παιδί από τη δική της"
"εε κι αυτό σου χάλασε το κέφι;"
"όχι μόνο αυτό. φώναζε κιόλας."
"ε και; κι η κυρίας σας φωνάζει. κι εγώ φωνάζω. σιγά!"
"η κυρία Μίνα φωνάζει πάρα πολύ. είναι αλλιώς. είναι σκληρή!"
το να ακούς από το στόμα ενός σχεδόν επτάχρονου, πως μια δασκάλα είναι "σκληρή", σας πληροφορώ πως είναι άκρως σοκαριστικό.
δεν ήξερα καν πως η Ραφαηλία μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτό το επίθετο, ως μεταφορά.
γι' αυτήν "σκληρή" είναι η μπριζόλα, το κρέας, μερικές φορές και το κουλούρι. τουλάχιστον έτσι νόμιζα ως τώρα.
όταν ξεπέρασα το πρώτο σοκ, ήρθε και το δεύτερο: η κυρία Μίνα θεώρησε σωστό, να βάλει στο πούλμαν, κάθε πρωτάκι με κάθε δευτεράκι, για να 'χει το οξυζεναρισμένο της κεφάλι ήσυχο!
στα παλιά της τα παπούτσια, αν το κάθε παιδάκι ήθελε το φίλο του για να καθήσουν δίπλα δίπλα και να μοιραστούν τις εντυπώσεις για τις χελώνες ή να μή μοιραστούν καμμιά εντύπωση αλλά να κρατιούνται χέρι χέρι και να μισοκοιμούνται στο κάθισμα κουρασμένα από τη βόλτα ή να σιγοτραγουδούν παρέα το "ποιος ζει στη θάλασσα σε ανανά; ο Μπομπ ο Σφουγγαράκης!!!".
αυτή, σκεπτόμενη σαν άξιος διευθυντής φυλακών, έκανε ακριβώς αυτό που έπρεπε, για να έχει ησυχία στο πούλμαν: έβαλε άγνωστα παιδάκια μεταξύ τους να καθήσουν δίπλα δίπλα.
και όντως επικρατούσε ησυχία στο πούλμαν. ούτε τραγουδάκια, ούτε γελάκια, ούτε κάτι τέτοιο.
μόνο η Δήμητρα, που καθόταν μόνη της στο πίσω κάθισμα ακουγόταν, καθώς έκλαιγε γιατί την είχαν χωρίσει με τη Ραφαηλία, γιατί είχε ζαλιστεί και φοβόταν πως θα κάνει εμετό και γιατί την πονούσε η κοιλιά της από το άγχος.
αλλά όπως είπε μετά στη μαμά της:
"εκλαιγα, έκλαιγα γιατί ήμουν μόνη μου, αλλά κράταγα στο χέρι μου και τη χελώνα και παρηγοριόμουν που την κοίταγα"
εννοώντας ένα στρογγυλό αυτοκολλητάκι της καρέτα-καρέτα.
δράμα ολόκληρο, θα μου πείτε πως το κάνω.
όμως όχι, δεν είναι έτσι.
έπρεπε να τα βλέπατε τα πιτσιρίκια πως κατέβαιναν από το πούλμαν: ήσυχα και ταλαιπωρημένα, χωρίς φωνές και γέλια, χωρίς ανυπομονησία να μας πουν πως τα πέρασαν, πειθαρχημένα σαν στρατιωτάκια.
ίσως έτσι να είναι το σωστό. δεν ξέρω. ξέρω πάντως , πως αν αυτό γίνει μόνιμη τακτική, να συνοδεύει δηλαδή η κυρία Μίνα τα παιδιά στις εκπαιδευτικές εκδρομές και να τα κάνει να νιώθουν τον αέρα του σωφρονιστικού ιδρύματος, η Ραφαηλία θα κόψει τις συγκεκριμένες εκδρομές.
θα ζήσει και χωρίς αυτές, δεν πειράζει.
και στο κάτω κάτω, καλύτερα να φτιάχνει παζλ με την καρέτα καρέτα στο σπίτι, παρά να νοιώθει το άγγιγμα της τσούχτρας στο πούλμαν και στο θαλάσσιο πάρκο.
